რამ გადამაფიქრებინა დეტექტივების კითხვა
დეტექტივი, რომელიც „ბაკურ სულაკაურის გამომცემლობამ“ გამოსცა და მე საჩუქრად შევიხვედრე - სასიამოვნო წასაკითხი აღმოჩნდა. შვედეთში მომხდარი ამბები, სადაც ნაწარმოების მთავარი გმირების მიზანი 40 წლის წინანდელი მკვლელობის გახსნა, ასევე ფინანსური მაქინატორის გამოაშკარავება და სასამართლოში შელახული რეპუტაციის აღდგენაა, საქართველოშიც ძალიან საინტერესოდ იკითხება. მეტადრე მაშინ, როდესაც „ქალთმოძულე კაცები“ (ნაწარმოების დასახელება შვედურ ორიგინალში) არც საქართველოშია დეფიციტი.
ნაწარმოებში, ვინც უარყოფით მამაკაც გმირს წარმოადგენს, ყველა „ქალთმოძულეა“. მათი „დაბალანსებაც“ დადებით - „ქალების მოყვარულ“ გმირებს უხდებათ. თუმცა, მსხვერპლი ქალი იქნებოდა თუ კაცი, მწერლის დამსახურებით მაინც მშვენიერი დეტექტივი გამოვიდოდა.
ამ ჟანრის ნაწარმოებები კარგა ხანია არ წამეკითხა. დეტექტივები როგორ არ მიყვარდა?! აგატა კრისტის ნაწარმოებებსაც ვკითხულობდი ხოლმე და საბჭოთა მილიციელების „თავდაუზოგავი შრომის“ შედეგად გახსნილი საქმეების შესახებაც წამიკითხავს რამდენიმე თხზულება. მაგრამ, დეტექტივების მიმართ ჩემი ინტერესი დიდი ხნით მოკლა არტურ კონან დოილის „შერლოკ ჰოლმსმა“. მართალია, ჰოლმსის თავგადასავალი მეცხრამეტე საუკუნის პერიოდში ხდებოდა, მაგრამ კონან დოილის დამსახურებით ყოველი მოთხრობის წაკითხვისას სწორედ მაშინდელ დროში და მოვლენათა განვითარების ეპიცენტრში აღმოვჩნდებოდი ხოლმე - ტორფის ჭაობებშიც დავაბიჯებდი და ზურგსუკან ბასკერვილების ძაღლის სუნთქვასაც ვგრძნობდი; წვიმიანი ლონდონის ქუჩებში ჩავლილი კების ბორბლების ხმაც ჩამესმოდა და ბეიკერ სტრიტის 221/ბ-ში ფიქრებში ჩაფლული ჰოლმსის ვიოლინოს ხმაც. სხვა დეტექტივებში მსგავსი „თანამონაწილეობა“ რომ ვერ ვიგრძენი დეტექტივების კითხვას კარგა ხნით თავიც დავანებე.
რატომ დამაინტერესა „გოგონამ დრაკონის ტატუთი“
კიდევ ერთი საერთო, რაც ლარსონის ნაწარმოებში აღმოჩნდა, ეს მეორე მთავარი გმირის - ჰაკერ ლიზბეთ სალანდერის საქმიანობაა. ჩემმა სამეგობრომ, ვინც „ფეისბუკის“ მომხმარებელია, იციან როგორ დამებლოკა პროფილი. მას შემდეგ, რაც პროფილი გამოვიგლოვე და მეორედ დავრეგისტრირდი ახალმა პროფილმაც პირველის ბედი გაიზიარა - ვიღაც „მანიაკი“ გადამეკიდა. იმავდროულად „იაჰუს“ ფოსტაც დამებლოკა - ეს ყველაფერი „დრაკონის ტატუიანი გოგონას“ ჰაკერული საქმიანობის წაკითხვისას კიდევ ერთხელ გამახსენდა. რომელმა დრაკონის ტატუიანმა გოგონამ მოიცალა ჩემთვის? ოცდაოთხი წლის ლიზბეთ სალანდერის მსგავსი ნიჭიერი ჰაკერი ჩემს ნაცნობებში არავინ მეგულება...
ალბათ, იმის გამო, რომ თანამედროვე ნაწარმოებებს იშვიათად ვკითხულობ, სტიგ ლარსონის „გოგონამ დრაკონის ტატუთი“ დღევანდელ დღეს განვითარებული მოვლენებითაც მიიპყრო ჩემი ყურადღება. მეოცე საუკუნის მწერლებისთვის არც ინტერნეტი ყოფილა ყოველდღიური ცხოვრების შემადგენელი ნაწილი, არც უახლესი ლეპტოპები და არც აიპოდი - ამ ყველაფერმა იმის საშუალება მომცა, ნაწარმოების გმირებთან ერთად აღმოვჩენილიყავი მოვლენების ეპიცენტრში. ავტორის დამსახურებაც ხომ სწორედ ესაა - მკითხველი თავის შემქნილ სამყაროში გადაათრიოს და ის ემოცია გადასდოს, რაც მთავარ გმირებს აქვთ.
მშვენივრად არის ამ დეტექტივში სხვადასხვა ჯურის ადამიანების თვისებები აღწერილი. უხამსი გარყვნილების მოყვარული ადვოკატი ბიურმანი და დანაშაულის ჩამდენი მანიაკის ქმედებები; მთავარი გმირების სასიყვარულო სცენები მწერალს კარგად აქვს აღწერილი და ნაწარმოებს რასაც ჰქვია, ალამაზებს. დასასრულიც ისეთია, რომ „ტრილოგიის“ შემდეგი ნაწილების წაკითხვის მადას აღძრავს. საკითხავი ახლა ის არის: დაველოდო სულაკაურის გამომცემლობას, როდის გამოსცემს შემდეგ წიგნებს თუ რუსულად წავიკითხო? თანაც, იქნებ ჩემი ჰაკერის ამოცნობაშიც დამეხმაროს „მილენიუმის საგას“ დარჩენილი წიგნები?
შენიშვნები
ნაწარმოები კარგად იკითხება. ჩემი აზრით ინგლისურიდან კარგი თარგმანია, მაგრამ შვედური ვინც იცის, ორიგინალს ის უკეთ შეადარებს. თუმცა, თვალში რამდენიმე სტილისტური და კორექტული შეცდომაც მომხვდა. მომეჩვენა, რომ ნაწარმოების დასაწყისი ცოტა გაწელილი იყო, მაგრამ რაც წიგნი დავასრულე და ხელახლა გადავხედე - მშვენივრად იკითხება.
